Hayat Değiştiren Göz İmplantı, görme engelli hastaların tekrar okumasına yardımcı oluyor

Bir grup görme engelli hasta, gözlerinin arkasına takılan ve hayatlarını değiştirecek bir implant sayesinde artık yeniden okuyabiliyor.

Londra'daki Moorfields Göz Hastanesi'nde beş hastaya mikroçip yerleştiren bir cerrah, uluslararası deneyin sonuçlarının "şaşırtıcı" olduğunu söylüyor.

Kayıtlı görme engelli 70 yaşındaki Sheila Irvine, BBC'ye tekrar okuyup bulmaca çözebilmenin "dünya dışı" olduğunu söyledi. "Çok güzel, harika. Bana büyük bir keyif veriyor."

Teknoloji, İngiltere'de 250.000'den fazla, dünya genelinde ise beş milyon kişiyi etkileyen, coğrafi atrofi (GA) adı verilen ileri bir kuru tip yaşa bağlı makula dejenerasyonu (AMD) hastalığına sahip kişilere umut vaat ediyor.

Yaşlılarda daha sık görülen bu rahatsızlığa sahip kişilerde, gözün arkasındaki retinanın küçük bir bölgesindeki hücreler yavaş yavaş hasar görüp ölür ve bunun sonucunda bulanık veya bozuk bir merkezi görüş ortaya çıkar. Renkler ve ince detaylar genellikle kaybolur.

Yeni yöntem, insan saçı kalınlığında, 2 mm karelik küçük bir fotovoltaik mikroçipin retinanın altına yerleştirilmesini içeriyor.

Hastalar daha sonra dahili video kameralı gözlük takarlar. Kamera, gözün arkasındaki implanta kızılötesi bir video görüntüsü gönderir ve bu görüntü, daha iyi hale getirilip netleştirilmek üzere küçük bir cep işlemcisine gönderilir.

Görüntüler daha sonra implant ve optik sinir yoluyla hastanın beynine geri gönderiliyor ve hastaya tekrar görme yeteneği kazandırılıyor.

Hastalar görüntüleri nasıl yorumlayacaklarını öğrenmek için aylar harcadılar.

Londra'daki Moorfields Göz Hastanesi'nde danışman göz cerrahı olarak görev yapan ve denemenin İngiltere ayağını yöneten Mahi Muqit, BBC'ye yaptığı açıklamada, bunun "öncü ve hayat değiştiren bir teknoloji" olduğunu söyledi.

"Bu, hastaların günlük yaşamlarında, okuma, yazma gibi alanlarda kullanabilecekleri anlamlı bir görme yeteneği kazandırdığı gösterilen ilk implanttır.

"Bunun büyük bir ilerleme olduğunu düşünüyorum" dedi.

New England Journal of Medicine'de yayımlanan araştırma için , beş Avrupa ülkesinde coğrafi atrofiye sahip 38 hasta, California Biotech Science Corporation tarafından üretilen Prima implantının denemesine katıldı.

İmplant uygulanan 32 hastadan 27'si merkezi görmelerini kullanarak tekrar okuyabildi. Bir yıl sonra bu, göz çizelgesinde 25 harf veya beş satırlık bir iyileşmeye denk geliyordu.

Wiltshire'lı Sheila için iyileşme daha da çarpıcı. İmplant olmadan okuyamıyor.

Ama Sheila'yı Moorfields Hastanesi'nde bir göz çizelgesini okurken filme aldığımızda tek bir hata bile yapmadı. Çizelgeyi okuduktan sonra havaya yumruk atıp tezahürat yaptı.

'Ben çok mutlu bir tavşanım'

Görev büyük bir konsantrasyon gerektiriyordu. Sheila, aynı anda yalnızca bir veya iki harfe odaklanabilen kameranın yayınını sabitlemek için çenesinin altına bir yastık koymak zorundaydı. Bazı noktalarda, özellikle C ve O harflerini ayırt edebilmek için cihazın büyütme moduna geçirilmesi gerekiyordu.

Sheila, retinadaki hücre kaybı nedeniyle 30 yıldan uzun bir süre önce merkezi görme yetisini kaybetmeye başladı. Görme yetisini, her gözünde iki siyah disk varmış gibi tanımlıyor.

Sheila, çok sınırlı çevresel görüşü tamamen bulanık olduğu için beyaz bastonla dolaşabiliyor. Dışarıdayken en büyük sokak tabelalarını bile okuyamıyor.

Ehliyetini teslim etmek zorunda kaldığında ağladığını söylüyor.

Ancak yaklaşık üç yıl önce implant taktırdıktan sonra, hem kendisi hem de Moorfields'daki tıbbi ekip, kaydettiği ilerlemeden çok memnun.

"Yazılarımı, kitaplarımı okuyabiliyorum, bulmaca ve Sudoku çözebiliyorum" diyor.

Sheila'ya tekrar kitap okumayı düşünüp düşünmediği sorulduğunda, "Sana asla!" diye cevap verdi.

"Bu harika. Çok mutlu bir tavşanım," diye ekliyor.

"Teknoloji o kadar hızlı ilerliyor ki, bunun bir parçası olmak harika."

Sheila dışarıdayken cihazı takmıyor. Bunun bir nedeni de cihazın büyük bir konsantrasyon gerektirmesi - okuyabilmek için başını çok sabit tutması gerekiyor. Ayrıca cihaza aşırı bağımlı olmak da istemiyor.

Bunun yerine, her gün oturup özel gözlüklerini takmadan önce evdeki "işlerini aceleye getirdiğini" söylüyor.

Prima implantı henüz lisanslı olmadığından klinik deneyler dışında kullanıma sunulmuyor ve maliyetinin ne kadar olacağı da belirsiz.

Bununla birlikte Mahi Muqit, bunun "birkaç yıl içinde" bazı NHS hastalarının kullanımına sunulmasını umduğunu söyledi.

Bu teknolojinin gelecekte başka göz rahatsızlıkları olan insanlara da yardımcı olması mümkün.

Macular Society araştırma direktörü Dr. Peter Bloomfield, sonuçların şu anda tedavi seçeneği olmayanlar için "cesaret verici" ve "harika bir haber" olduğunu söylüyor.

"Yapay görme, özellikle kuru AMD tedavisindeki önceki hayal kırıklıklarının ardından birçok kişiye büyük umut verebilir.

"Şu anda Prima implantının İngiltere'de kullanım için onaylanıp onaylanmayacağını ve daha da önemlisi NHS kapsamında sunulup sunulamayacağını yakından takip ediyoruz."

Denemelerin, retinadan beyne sinyaller gönderen optik sinirin çalışmadığı durumlarda yardımcı olması beklenmiyor.

Kaynak: www.my.clevelandclinic.org