Freeform Camlarda Reçete Değerleri İle Fokometre Değerleri Neden Farklı

Bir gözlükçüden gelen soru tam olarak şöyledir:



"Bir müşterim, en geniş kanallı ve en iyi progresif camları uygulamamızı istedi. Reçetesi, Sağ. +4.00, Sol.+5.00 Add. 2.50 idi. Şablon çizerek ve gereken parametreleri vererek 1.67 indeks olarak “Kişiye Özel” progresif camları sipariş verdik. Camlar iki gün sonra geldi, montajı yaptık, müşterimiz mutlu oldu. Yalnız kafama takılan bir husus vardır. Montajdan önce camların numaralarını kontrol ettiğim zaman Sağ camın numarası +4.00, Sol camın numarası da +5.00 değildi. Yakın numaraları ise çok ilgisiz numaralar idi. Ölçümlerin tümünde sferik değerler okumam gerekirken, tüm fokometre değerleri silindirik idi. Montajdan önce firmayı aradığım zaman, bu durumun Kişiye Özel progresif camların özelliği olduğunu ve montajı cam üzerindeki markürlere göre yaptığım zaman sorun yaşamayacağımı söylediler. Benim sorum, freeform camlarda neden camlar sipariş ettiğimiz reçete numaralarına göre üretilmiyor?"



Bu soruyu, “Kişiye Özel” freeform cam siparişi veren birçok optikçi sormaktadır. Bu gözlükçülerin iddiası, “ Ben camı fokometrede ölçtüğüm zaman, reçete değerlerini görmek istiyorum” şeklinde olmaktadır.



Durumu şu şekilde izah edebiliriz: Reçete değerleri ile fokometre değerleri arasındaki farklılık, tüm FREEFORM camlara ait genel bir özellik olmayıp, sadece “Kişiye Özel” Progresif ve “Kişiye Özel” Tek Odaklı FREEFORM camların özelliğidir.



“Kişiye Özel” olmayan progresif ve tek odaklı freeform camlar standart parametrelere göre tasarlandığından, ölçüm neticeleri aynen Geleneksel progresif ve tek odaklı camlar gibidir. Yani fokometre ölçümünde camların numaralarını, genellikle sipariş ettiğiniz numaralar gibi görürsünüz.



“Kişiye Özel” FREEFORM camlarda üretim “özel” parametrelere göre yapıldığından, tasarımda camın yatay eğimi (çerçeve bombe açısı), dikey eğimi (pantoskopik açı), cam-göz arası mesafe (arka verteks mesafesi) ve göz-okuma materyali mesafesi dikkate alınmaktadır. Işık, gözlük camının eksenine paralel olarak gelmediği zaman kırılması farklı oluyor. Sferik bir cam yüzeyine dik olmayan bir açı ile gelen ışık kırıldığı zaman tek bir noktada odaklanmıyor, yani sferik cam, silindirik cam gibi performans gösteriyor.



Yukarıdaki örnekteki reçetemiz sferik olduğundan, ışığın cam yüzeyindeki tüm noktalarda kırıldıktan sonra göze sferik olarak gelmesi gerekmektedir. Fakat Çerçeve Bombe Açısı ve Pantoskopik Açı nedeniyle ışık sferik olan camın ön yüzeyine dik olarak gelmediğinden dolayı, yüzey, sferik bir cam gibi değil, fakat silindirik bir cam gibi performans gösteriyor.



Bizim nihai hedefimizin göze gelen ışığın reçetedeki sferik değerde olması olduğundan, oluşacak deformasyonu kompanse etmek için camın arka yüzeyindeki binlerce farklı noktada yüzeyin, hesaplanan silindirik değerlere göre işlenmesi gerekmektedir. Bu şekilde üretilen silindirik arka yüzey (esasında bu yüzeyin ismi “atorik” yüzeydir) verilen parametrelerde camın her noktasında istenilen sferik değeri oluşturmaktadır. Fokometrede sferik yerine silindirik değer okuma nedeniniz budur.

Kaynak: Akay Optik arşiv