Neden hapşırırız? Gözlerimiz neden kapanır? Bir çocuk hemşiresi hapşırmanın bilimini açıklıyor.

Haaaapşşuuu İlk düşünceniz "Çok yaşa!" demek olabilirken, ikincisi "Bu hapşırık nereden çıktı?" diye sormak olabilir.

Hapşırma, hem insanlarda hem de hayvanlarda görülen bir olgudur. Vücudunuzun akciğerlerinizdeki havayı burnunuz ve ağzınız yoluyla zorla dışarı atması sonucu oluşur.

Hapşırma çoğu zaman virüs veya bakteri gibi bulaşıcı veya alerjen ya da kimyasal gibi tahriş edici bir şeyin burun deliklerinize girmesiyle meydana gelir. Vücudunuz hapşırmayı, burnunuzdaki mukusu (sümük olarak da bilinir) temizlemek ve yabancı cisimlerin ve parçacıkların solunum yolunuza girmesini önlemek için bir savunma mekanizması olarak kullanır.

Ancak hapşırma, daha sıra dışı uyaranlara karşı bir tepki olarak da ortaya çıkabilir.

Karabiber ve acı biber gibi yiyeceklerde bulunan piperin veya kapsaisin gibi kimyasallar, burnunuzun mukoza zarlarındaki sinir uçlarını tahriş edebilir ve hapşırmaya yol açabilir.

Bir diğer hapşırık türü ise psikojeniktir, yani fizikselden ziyade zihinsel bir nedenden kaynaklanır. Tam olarak anlaşılamamış olsa da, araştırmacılar güçlü bir duygunun beyninizin burnunuza hapşırmanıza neden olan bir kimyasal sinyal göndermesini tetiklemesiyle meydana geldiğine inanıyor.

Ve son olarak, her dört kişiden biri fotohapşırık adı verilen veya ışığın, özellikle güneş ışığının hapşırığı tetikleyebildiği fotik hapşırık refleksi olarak adlandırılan bir durum yaşar.

Gözlerinizi kapatmadan hapşırmak mümkün müdür?

Gözleriniz açıkken hapşırırsanız gözlerinizin fırlayacağı yönündeki yaygın efsaneye rağmen, hapşırırken gözlerinizi açık tutmanız aslında mümkündür.

Hapşırırken gözlerinizi kapatmak otonom bir reflekstir. Bu, vücudunuzun bunu bilinçli olarak düşünmenize gerek kalmadan yaptığı anlamına gelir. Bilim insanları, vücudunuzun hapşırdığınızda mikropların gözlerinize girme olasılığını azaltmak için gözlerinizi kapattığına inanıyor.

Bu refleksle savaşıp gözlerinizi bilerek açık tutmanız mümkün. Ancak, dışarı attığınız mikropların gözünüze kaçmasını önlemek için gözlerinizi kapalı tutmanız daha iyi olabilir.

Hapşırdığınızda neden ses çıkarırsınız?

Bazı kişilerin hapşırıkları çok şiddetli olurken, bazılarının hapşırıkları daha hafif olur.

Hapşırdığınızda çıkardığınız ses, ağzınızdan veya burnunuzdan çıkan havanın bir sonucudur. Genellikle, ne kadar çok hava solursanız, hapşırmanız o kadar yüksek sesli olur. Gözlerinizi kapatmak gibi, hapşırmadan önce nefes almak da büyük ölçüde bir reflekstir, ancak bilinçli olarak da kontrol edilebilir.

Bazı insanlar hapşırıklarını tutar veya "yutar", ancak sağlık uzmanları olası yaralanma riski nedeniyle bunu önermez. Bazı hapşırıklar o kadar güçlü olabilir ki, saatte 160 kilometre hızla mukus damlacıkları püskürtebilir!

Hapşırırken nasıl davranmak gerekir?

Hapşırık bazen sadece bir refleks, bazen de alerji veya kimyasal tahrişin sonucu olabilir; ancak aynı zamanda bulaşıcı bir hastalığın veya üst solunum yolu enfeksiyonunun belirtisi de olabilir.

Hapşırma isteği duyduğunuzda, en iyi uygulama, dışarı attığınız havayla birlikte çıkabilecek mikropları yakalamak için bir mendile veya kolunuza hapşırmaktır. Hapşırmanızı bir mendille yakaladıysanız veya burnunuza ve ağzınıza dokunduysanız, sabun ve suyla yıkamak veya el dezenfektanı kullanmak gibi iyi bir el hijyeni, mikropların yayılmasını önlemeye yardımcı olmak için özellikle önemlidir.

İster gözleriniz açık ister kapalı, ister yüksek sesle ister kısık sesle hapşırın, hapşırırken ağzınızı ve burnunuzu kapatmanız ve hapşırdıktan sonra ellerinizi 20 saniye boyunca yıkamanız başkalarının hastalanmasını önlemeye yardımcı olabilir.